Beleid voor eerlijk gebruik
Voor bepaald gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal is mogelijk geen toestemming van de auteursrechthebbende nodig. In de Verenigde Staten staat dit concept bekend als 'fair use', oftewel eerlijk gebruik. Sommige andere landen hebben een vergelijkbaar concept, dat bekendstaat als redelijk gebruik.
Of bepaald gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal onder eerlijk gebruik valt, wordt uiteindelijk door een rechtbank bepaald. Rechtbanken beoordelen zaken over eerlijk gebruik doorgaans op basis van vier factoren:
- Het doel en de aard van het gebruik.
- Hoe wordt het origineel gebruikt en is het nieuwe gebruik commercieel? Transformatief gebruik voegt iets toe aan het oorspronkelijke werk: enkele voorbeelden zijn commentaar, kritiek, educatieve uitleg of extra context. Transformatief, niet-commercieel gebruik heeft meer kans om als eerlijk gebruik te worden beschouwd.
- De aard van het gekopieerde materiaal.
- Wat voor soort materiaal is het gekopieerde werk? Is het non-fictie (bijvoorbeeld een verslag van een historische gebeurtenis) of fictie (bijvoorbeeld een roman of Hollywood-kaskraker)? Gebruik van non-fictie komt eerder in aanmerking voor eerlijk gebruik.
- De hoeveelheid en omvang van het gekopieerde werk.
- Hoeveel van het werk is gekopieerd? Het kopiëren van korte passages wordt eerder als eerlijk gebruik beschouwd dan het kopiëren van een volledig auteursrechtelijk beschermd werk.
- Het effect op de waarde van het gekopieerde werk.
- Is het kopiëren van het auteursrechtelijk beschermde werk schadelijk voor de potentiële afzetmarkt ervan doordat er in feite een alternatief of vervanging wordt gemaakt? Als dat zo is, is het gebruik waarschijnlijk geen eerlijk gebruik.
Beslissingen over eerlijk gebruik worden per geval genomen en er is geen eenduidige formule om te bepalen of er sprake is van eerlijk gebruik of niet. Als je niet zeker weet of bepaald gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal onder eerlijk gebruik valt, kan je het best juridisch advies inwinnen. X kan je niet adviseren of je gebruik onder eerlijk gebruik valt of niet.
Voor meer informatie over eerlijk gebruik ga je naar: